Trong những năm gần đây, matcha đã vươn tầm từ một thức uống truyền thống Nhật Bản trở thành một hiện tượng toàn cầu. Tuy nhiên, cùng với sự bùng nổ của cơn sốt matcha là những lo ngại về một "cuộc khủng hoảng" nguồn cung. Vậy, liệu có phải nguồn cung không đủ cầu, hay còn những lý do nào khác ẩn sau vấn đề này? INUCHA sẽ cùng bạn tìm hiểu sâu hơn về tình hình hiện tại của thị trường matcha.
Thời tiết cực đoan, nhiệt độ nóng lên, ảnh hưởng đến sản lượng sản xuất.
Theo Reuters, 2025; đợt sóng nhiệt lịch sử ở Kyoto (vùng Uji) khiến sản lượng tencha – lá dùng để xay matcha – giảm khoảng 25%, kéo theo tổng sản lượng matcha năm nay giảm đáng kể. Đây là nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến tình trạng thiếu hụt trầm trọng.
Cầu tăng mạnh toàn cầu, đặc biệt từ Gen Z và influencer
Nhu cầu matcha tăng vọt nhờ trào lưu “healthy lifestyle” và influencer trên mạng xã hội. Năm 2024 chỉ riêng matcha đã chiếm hơn một nửa tổng xuất khẩu trà Nhật, với giá đấu ở Kyoto lên đến ¥8 235/kg, tăng 170% so năm trước.
Nhu cầu matcha ngày càng gia tăng nhờ trào lưu "healthy lifestyle" từ Gen Z
[ảnh sưu tầm]
Đặc biệt, nhu cầu tập trung vào matcha vụ thu hoạch đầu tiên (first-harvest matcha) – loại trà cao cấp nhất, vốn chỉ được thu hoạch một lần duy nhất trong năm. Sự chuyển dịch từ mục đích nghi lễ sang tiêu dùng hàng ngày và trong các món đồ uống sáng tạo đã đẩy mạnh áp lực lên nguồn cung vốn có hạn.
Khó khăn hệ thống: Lão hóa nông dân & quy trình sản xuất chậm trễ
Quá trình trồng, hái, che bóng và xay matcha truyền thống đòi hỏi thời gian và kỹ thuật thủ công, làm giảm khả năng mở rộng nhanh:
-
Thời gian trưởng thành của cây trà: Một cây trà mới phải mất đến 5 năm để đạt đủ độ trưởng thành và cho ra lá trà chất lượng để làm matcha. Điều này khiến việc mở rộng diện tích canh tác không thể đáp ứng ngay lập tức nhu cầu tăng vọt.
Trung bình thời gian trưởng thành của cây trà mất từ 3 -5 năm
-
Quy trình nghiền chậm chạp: Bột matcha được nghiền từ lá trà Tencha trên cối đá granite truyền thống. Quá trình này cực kỳ chậm, mỗi cối chỉ sản xuất khoảng 40 gram matcha mỗi giờ. Đây là một rào cản lớn trong việc tăng tốc sản lượng.
Mỗi máy xay bột phải mất tới 1 tiếng để sản xuất từ 40-50 gram bột matcha.
-
Thiếu hụt nông dân: Theo các thống kê, số lượng nông dân trồng trà ở Nhật Bản đã giảm mạnh, từ hơn 53.000 người vào năm 2000 xuống còn hơn 12.000 người vào năm 2020. Lực lượng lao động già hóa và thiếu hụt người trẻ kế nghiệp là một thách thức lớn đối với ngành trà truyền thống.
Hiện tượng khan hiếm có thể lan rộng – nhưng chưa phải thiếu hụt toàn diện
Như nhiều chuyên gia cảnh báo, khủng hoảng hiện chỉ ảnh hưởng đến matcha cao cấp (ceremonial – latte grade). Trong khi đó matcha dùng trong nấu ăn vẫn có nguồn cung ổn định hơn.
INUCHA ứng phó thế nào?
Trong bối cảnh những thách thức về nguồn cung, việc lựa chọn matcha chất lượng cao từ các nhà cung cấp uy tín trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Nhờ vào mối quan hệ hợp tác dài lâu trong những năm vừa qua đã giúp INUCHA có thể ổn định được nguồn cung matcha mà vẫn cam kết mang đến những sản phẩm matcha được tuyển chọn kỹ lưỡng, đảm bảo nguồn gốc rõ ràng và chất lượng đồng nhất, giúp bạn yên tâm thưởng thức tinh túy của trà đạo Nhật Bản mà không phải lo lắng về những biến động của thị trường.
Nguồn: Reuters 2025; Intellinews, 2025
